سه نکات نجات بخش درباره کاشی کار
علاوه بر تزئینات کاشی کاری و گچبری گسترده دیوارها، فضای داخلی در سقف گنبدی بزرگ به اوج میرسد. بقعه یکی از پادشاهان مربع شکل با چهار صفحه در چهار جهت اصلی میباشد و سقف آن صاف و چوبی است. چهار تالار در اطراف حیاط چیده شده است. طاقها و ستونهای رواق اطراف به شکل پیچیدهای از تک ستونها بهطور متناوب با گروههای دو یا سه ستونی چیده شدهاند، طرحی که در معماری اسلامی بینظیر است. سه کاخ مهم دیگر از دوران ناصری زمانی وجود داشتهاند اما در طول قرنها تا حد زیادی ویران شدهاند. سرانجام در سال ۱۵۷۶، قبل از ساخت کلیسای فعلی، از کاشی ویران شد. سرانجام پس از سال ۱۹۲۳، زمانی که لئوپولدو تورس بالباس مرمت آن را آغاز کرد، تکمیل شد. هنگامی که فیلیپ چهارم در سال ۱۶۲۸ از آن بازدید کرد، کار هنوز ناتمام بود و سرانجام در سال ۱۶۳۷ پروژه رها شد و ساختار بدون سقف باقی ماند.
سقف یک ۱۶ ضلعی است با تزئینات مقرنس (استالاگمیتی) است و توسط پنجرههایی که بر روی گنبد نصب شدهاند و نوری که بر روی آب چشمه کف منعکس میشود، روشن میشود. سقف از ۸۰۱۷ قطعه چوبی به هم پیوسته ساخته شده است که یک نمایش هندسی انتزاعی از هفت آسمان را تشکیل میدهد. بسیاری از کارکردهای اداری و عمومی کاخ مانند صدارت و خزانه داری را در خود جای داده بود. کاخ صومعه سان فرانسیسکو (Palacio del Convento de San Francisco، همچنین به عنوان Palacio de los Infantes شناخته میشود) از صومعه سنت فرانسیس که در سال ۱۴۹۴ در اینجا نصب شد نامگذاری شده است. کاخ آبنسراژس (Palacio de los Abencerrajes) یکی از بزرگترین کاخهای الحمرا بود که ممکن است متعلق به زمان محمد دوم باشد. در شرق کاخ کومارس و در شمال کاخ شیران، منطقهای است که بهسبک رنسانس افزودههای مسیحی است که عمدتاً مربوط به قرن شانزدهم است. درست در شرق کاخ کارل پنجم، کلیسای کاتولیک سانتا ماریا د لا الحمرا (Santa María de la Alhambra) قرار دارد که در محل مسجد الحمرا سابق، مسجد جماعت مجموعه الحمرا قرار دارد. دسترسی به کاخ کومارس از غرب از طریق مکسور صورت میگرفت.
طرح آن شامل دو حیاط متوالی و به دنبال آن یک تالار اصلی بود که همگی در امتداد یک محور مرکزی از غرب به شرق قرار داشتند. حیاط مستطیل شکل مرکزی آن حدود ۲۸٫۷ متر طول و ۱۵٫۶ متر عرض دارد و محور طولانی آن تقریباً از شرق به غرب تراز شده است. پلکان بزرگی که به تراس منتهی میشود ، هر پله 40 سانتی متر عمق، 10 سانتی متر ارتفاع و نزدیک به 7 متر عرض دارد. قدمت این کاخ به زمان محمد دوم، با بازسازی و اصلاحات بعدی، قدیمیترین قصری است که آثاری از آن در الحمرا به دست آمده است. کاخ ناصری در اینجا احتمالاً اولین بار توسط محمد دوم ساخته شده است، اما برخی از کتیبههای باقی مانده نشان میدهند که بهطور قابل توجهی توسط محمد پنجم بازسازی شده است. بقیه ساختمان امروزی مربوط به بازسازی صومعه در قرن هجدهم است و شامل یک حیاط سرپوشیده است. این ساختمان شامل یک ساختار مربع عظیم از سنگ است که یک حیاط کاملاً مدور را در بر میگیرد. یوسف اول آن را به یک قصر کوچک تبدیل کرد و محمد پنجم بعداً تزئینات اطراف ورودی آن را اضافه کرد. محوطه یا کاخ شیران یکی از مشهورترین کاخهای معماری اسلامی است که در نیمه دوم قرن ۱۴ و دوران حکومت محمد پنجم ساخته شده است.
این تالارها همراه با محوطه شیران حرم سرای کاخ سلطنتی را تشکیل میدادند. این کاخ توسط محمد سوم ساخته شد که آن را به قدیمیترین کاخ بازمانده در الحمرا تبدیل میکند، اگرچه از آن زمان تاکنون دستخوش تغییرات زیادی شده است. بقایای حفاری شده از Palacio del Partal Alto ("کاخ پارتال بالایی")، همچنین به عنوان Palacio del Conde del Tendilla ("کاخ کنت تندیلا") شناخته میشود، امروزه در باغهای پارتال گنجانده شده است. بقایای کمی از مسجد الحمرا که قبلاً در این مکان قرار داشت باقی مانده ازجمله یک چراغ برنزی پرآذین که اکنون در موزه ملی باستانشناسی اسپانیا در مادرید نگهداری میشود. بقایای حفاری شده آن امروزه در قسمت جنوبی مجموعه قابل مشاهده است اما هنوز بهطور کامل مورد مطالعه قرار نگرفته است. یک نمای داخلی، معروف به نمای کومارس، در ضلع جنوبی Patio de Cuarto Dorado ("حیاط اتاق مطلا") در لبه شرقی مکسور قرار دارد. ضلع جنوبی آن دارای یک رواق و رو به یک حوض بازتابنده بزرگ است.